Dünya danışır. Dayanmadan, susmadan, düşünmədən. Sözlər havada uçuşur, səslər bir-birinə qarışır, görüntülər gözlərə hücum edir. Hər şey danışır, amma heç nə dinləmir. Və bu səs-küyün içində insan öz sükutunu axtarır—çünki bəzən sükut, yeganə sağ qalma formasıdır.
Bulağın pıçıltısı bu sükutun simvoludur. Sən ona baxanda rahatlıq görürsən. Sanki torpaq nəfəs alır, dağlar danışır, su öz yolunu tapır. Amma mən o pıçıltıya baxanda, onun içindəki qırılmış səsləri eşidirəm. O, mənimlə danışır. Deyir: “Mən də yorulmuşam axmaqdan. Mən də daşıdığım xatirələrdən ağırlaşmışam. Mən də bir zamanlar göz yaşına qarışmışam.”
Bulaq axır. Amma haradan axır? Hansı dağın bağrından qopub gəlir? Hansı torpağın acısını daşıyır? Bəlkə də bir ağacın kökünə toxunub, onun qurumuş xatirələrini yuyub aparıb. Bəlkə də bir insanın göz yaşına qarışıb, indi pıçıltı kimi görünən fəryadla axır. Bu su, sadəcə fiziki bir axın deyil—o, yaddaşın, iztirabın, susmuş arzuların daşıyıcısıdır.
İnsan da bulaq kimidir. Üzündə gülümsəmə, dilində söz, davranışında sakitlik. Amma içində bir yer var ki, orada sözlər qışqırır, xatirələr ağlayır, arzular susur. Və bu daxili səsi yalnız o eşidə bilər ki, özü də bir zamanlar parçalanmış olsun. Sükutun içində boğulan insan, başqasının sükutundakı fəryadı duya bilər. Bu, empatiyanın ən dərin formasıdır—sözsüz anlaşma, səssiz paylaşım.
Bulağın pıçıltısı, insan ruhunun metaforudur. Üstü şəffaf, altı qaranlıq. Üzündə sakitlik, içində fırtına. Və bu fırtına, hər zaman görünmür. O, yalnız gecənin səssizliyində, yalnız qəlbin yorğun anında, yalnız göz yaşının düşdüyü anda danışır.
Bəzən insan sakit görünür, amma içində bir dünya dağılır. Bəzən bir baxış, bir nəfəs, bir pıçıltı—bütün bir həyatın fəryadını daşıyır. Və bu fəryad, yalnız o anlayar ki, özü də bir zamanlar sükutun içində boğulmuşdur.
Sükut, bəzən ən səmimi etirafdır. Və bulağın pıçıltısı, bu etirafın səsi. O, danışmır—amma hər şeyi deyir. O, qışqırmır—amma içini açır. O, axır—amma hər damlasında bir xatirə, bir iztirab, bir dua daşıyır.
Mövsümağa Ədalətoğlu
Yazıçı publisist