Hara çıxıb gedəsən? Dünya böyükdür, amma insanın içi dar. Getməyə yer yoxdur, çünki bu tənhalıq coğrafi deyil — bu, ruhun içindəki boşluqdur. Sən özündən qaçmaq istədikcə, özün daha da yaxınlaşır. Qapılar var, amma açılmır. Pəncərələr var, amma kənarda həyat yoxdur. Sükutun içində bir səs axtarırsan — amma o səs də susub.
Vida etməyə adam yoxdur. Sıxmağa əl də yoxdur. Çünki bu tənhalıqda insanlar silinmiş kimidir — sanki hamı bir zamanlar var idi, indi isə xatirəyə çevrilib. Yazmaq da olmur. Bu boyda tənhalığı cümləyə sığdırmaq, bir qələmə yükləmək, bir kağıza həkk etmək — bu, mümkün deyil. Tənhalıq yazılmır, o, sətirlərin arasından sızır, nəfəs kimi, göz yaşı kimi.
Bir az can sıxıntısı, bir az da nigaranlıq — bu, gündəlik hal deyil, bu, varlığın özü olur. Ürək doludur, amma əllər boş. Ağlamaq bir dilə çevrilir, susmaq bir fəlsəfəyə. Qapı zəngi çalınır — sanki həyat bir anlıq qayıdır. Pəncərəyə qaçırsan — bəlkə kimsə gəlib bu sükutu pozar. Amma gələn olmur. Gələn olsa da, içindəki boşluğu doldura bilmir. Və sən yenə öz içində qalırsan — səssiz, nigaran, darıxan.
Daha darıxmaq olmur — adam kimi darıxmaq olmur. Çünki darıxmaq üçün bir ruh lazımdır, bir xatirə, bir ümid. Amma bu tənhalıqda darıxmaq da solur. Artıq darıxmaq bir hiss deyil, bir vərdişə çevrilir. Sanki nəfəs almaq kimi — avtomatik, səssiz, səbəbsiz. Darıxmaq da yorulur, darıxmaq da susur.
Bu, bir ruhun monoloqudur. Tənhalıq bəzən bir cəza deyil, bir sığınacaq olur. Amma bu sığınacaqda zaman dayanır, duyğular donur, insan öz kölgəsinə çevrilir. Artıq adam kimi darıxmaq olmur — çünki adam olmaq üçün bir səbəb lazımdır. Və bu tənhalıqda, o səbəblər bir-bir sönür. Sən qalırsan — susan, darıxan, gözləyən. Amma heç kim gəlmir.
Mövsümağa Ədalətoğlu
Yazıçı-publisist