Kainat — sanki sonsuzluğun əlyazmasıdır; sətirləri ulduzlarla yazılmış, hər bir misrası zamanın içində unudulub yenidən doğulmuş hikmətdir. İnsan bu nəhəng kitabda bir söz, bir nəfəs, bir iz kimi görünür. Oxunan zaman mənalanır, unudulan zaman dərinləşir. Və bu dərinlikdə insanın əsl gücü gizlidir — görünməzlikdə deyil, daxili işıqlanmasında.
Dünya insanın yoxluğu ilə dəyişmir. Lakin insanın varlığı ilə dəyişə biləcək qədər incəliklərə sahibdir. Anı dəyişmək — zamanın axışına müdaxilə etmədən onunla ahəng tutmaqdır. İnsan öz həyatının maestrosu olduqda, ruhun sükutu kainatın ritminə çevrilir. Bu ritm — izsiz yaşamaqla deyil, məna qazanmaqla yaranır.
Təklik insanın cəmiyyətin səs-küyündən çəkilib öz iç səsinə yönəldiyi məqamdır. Cəmiyyət anlayışdan uzaq olduqda, insan sükuta sığınar. Bu sükut — qorxu yox, təmizlənmədir. Allah bu məqamda bəndəsinin qəlbinə daha yaxındır. O, səslə deyil, niyyətlə danışar. Dua dilə gəlmədən də eşidilər; bəzən göz yaşında, bəzən də ruhun titrəyişində.
İnsan sadəcə bir kəlimə deyil — o, bütöv bir mənadır. Kainatın sətirləri bir insanın daxilində yazılır. Bu yazı — sönməyən işıq, unutulmayan iz, səssiz haraydır. Əgər dünya səni fərq etmirsə, demək ki, sən onu fərqli etməyə hazırsan. Varlığın səsə yox, dəyərlərə çevrildiyi zaman, dəyişiklik səni deyil, sənin içində baş verir.
Unudulmaq məhvolmaq deyil. Bu, sonsuzluğun bir hissəsinə qarışmaqdır. Unudulan misralar bəzən ən dərin yaddaşda yaşayar. İnsan öz anını şüurlu şəkildə yaşadıqca, əbədiyyətin toxumlarını əkmiş olur. Müdriklik — gələcəyi gözləmək yox, bu günü anlayaraq yaşamaqdır.
Bəs sən,öz misranı kainatın yaddaşına yazmağa hazırsanmı?…
Mövsümağa Ədalətoğlu
AJB-nin üzvü
Yazıçı-publisist.