İnsan həyatı bir səhradır — sonsuzluğa doğru uzanan, zamanın küləkləri ilə formalaşan. Bu səhrada addım-addım irəliləyən bizlər, bəzən ayağımız altındakı qumun istiqamətini tale adlandırırıq. Amma unuduruq — bu qumu yerindən oynadan da, səmaya üfürən də, iradədir.
Hisslər bəzən içimizdə bir dəniz kimi dalğalanır — düşüncənin sahilini döyür, ağlın sərhədlərini aşır. Biz bu dalğalarla yola çıxırıq. Lakin hər gəmi limana çatmır. Çatmayan gəminin batmasını tale adlandırırıq, halbuki sükanı özümüz tuturduq.
Gözlərimizin önünü bəzən bir sis pərdəsi örtür — adına duyğu deyirik. Bu sisdə yolu azdıqda, qayıtmaq istədikdə, peşmanlığın suallarını “qismət”in sükutu ilə cavablayırıq. Amma qismət danışmır, vicdan isə içimizdə zərif bir səslə danışmağa davam edir.
Tale bir güzgü kimidir — lakin onun səthi kirli deyil, sadəcə biz baxmaqdan çəkinirik. Çünki orada gördüyümüz üz, verdiyimiz qərarların cizgisi ilə formalaşır. Hər çat, hər iz — bir addımın, bir susmanın, bir hissin nəticəsidir.
Yol dediyimiz şey — sadəcə bir fiziki məkan deyil. O, ruhun sınağıdır. Yola ürəklə çıxmaq gözəldir, lakin məqsədi bilmədən yola çıxmaq, bir ulduzu göydə görüb onun ardınca qaçmaq — özünü qaranlığa təslim etməkdir.
Və nə zaman ki biz geri dönürük — yıxılmış, yorğun, içimizdə bir sükutla — günahı başqasına atmaq istədikdə, ən asan hədəf tale olur. Halbuki tale, bizim seçimlərimizlə yoğrulan bir aynadır, göydən enən hökm deyil.
Mövsümağa Ədalətoğlu
Yazıçı-publisist.